ν. βασανίζομαι

Ο MILAN KUNDERA ΤΑΞΙΔΕΥΕΙ ΠΑΝΤΑ 'Α ΘΕΣΗ

I

Αναρωτιέμαι τι θα έλεγε ο Milan Kundera για όλα αυτά. Μάλλον πως αντιπαθούσε πάντως τις πολεμικές, τις κατηγόριες και τις δηλώσεις που παρερμηνεύονται πως είναι της ψυχής.

(Ελάχιστοι έχουν μιλήσει από βάθη σαν αυτά που της αποδίδουμε, οι πιο πολλοί μιμούνται τη φωνή της με βάση τις εκδηλώσεις του πόνου του ανθρώπινου σώματος, το σώμα όμως δεν είναι μεγάφωνο της ψυχής, η ψυχή δεν υπάρχει, πρόκειται περί μιας υπερπολύτιμης ανθρώπινης επινόησης που γεννιέται από το ανθρώπινο πνεύμα, εφεύρεση που έρχεται να αντισταθμίσει την έμφυτη λογική του ανθρώπινου ζώου, της χαραγμένης στα κόκκαλα λογικής που προτάσσει την επιβίωση έναντι της χαράς, της ευφορίας, της ευτυχίας). 

Ίσως το ρήμα αντιπαθούσε βέβαια να μην είναι ακριβώς το κατάλληλο να αποδοθεί στον Kundera. Ο Kundera αναπνέει πνεύμα και χέζει λέξεις, ρουφάει μουσική όπως εγώ ρουφάω το γκρίζο χρώμα ενός μονίμως συννεφιασμένου, στα χρόνια της κρίσης, Αττικού ουρανού. Ο Kundera δεν πουλάει πνεύμα, ζει μέσα του, όπως εγώ εγκαταλείπω τα εγκόσμια κάθε φορά που καταπιάνομαι να γράψω δύο αράδες με περιορισμένο λεξιλόγιο λόγω επίμονης επιμονής στην δική μου εκδοχή της, πάντοτε υποκειμενικής, πραγματικότητας για την οποία απαιτούνται λίγες λέξεις για να παρουσιαστεί ακριβώς επειδή είναι μία εκδοχή ανάμεσα σε πολλές άλλες. Εν τω μεταξύ, οι μεγάλες αφηγήσεις της ιστορίας των ανθρώπων απαιτούν την εργασία χιλιάδων επίμονων «αραχνών που υφαίνουν ιστούς». Η μικρή αλήθεια που μου αναλογεί ωστόσο έχει την κοψιά αετού, όπως θα το ‘γραφε ο Kundera, ή, ίσως να μετέγραψε κι αυτός με τη σειρά του τον Nietczhe. 

Ο Kundera, όπως και ο Miller, δοξάστηκε. Λατρεύτηκε. Πουλήθηκε. Εν Αθήναις, ο Kundera, μαζί με άλλα δύο κεφαλαία «Κ», τον Kafka και τον Καμύ, σχημάτισαν την Αγία Τριάδα της λογοτεχνίας. Κάποιους τους καθήλωσε ο Kafka, άλλοι κόλλησαν με τον Camus, αμέτρητοι ήταν εκείνοι που πόθησαν την αβάσταχτη ελαφρότητα του είναι του Kundera, αλλά και όλων εκείνων που το είναι του Τσέχου συγγραφέα θέλησε: το γέλιο – τη χαρά – την ευφορία – το χιούμορ – την λεπτή ειρωνία - την καλοπέραση! 

Μάγος ο Kundera, υπέροχος λογοτέχνης, αναρωτιέμαι καμιά φορά ωστόσο πώς τα κατάφερε να πείσει τόσους πολλούς πως «η αβάσταχτη ελαφρότητα του είναι» ήταν δική του, κατά συνέπεια, ίσως να μπορούσε κάποτε να γινόταν και δική μας, μιας και ο Milan ήταν παιδί του Ψυχρού Πολέμου, ψυχρός τύπος και ο ίδιος.