«Όσο ζω μαθαίνω» λέμε και μάλλον πως καλά κάνουμε (ακόμα και αν ο Γούντις ο Άλλεν πασχίζει να μας διαψεύσει∙ καλέ, αυτός έχασε το χιούμορ του!).
Αναλογίστηκα τις προάλλες κάτι που είχα διαβάσει παλιά σε μια βιογραφία του Κερτ Κομπέιν. Έλεγε λοιπόν ο ίδιος ο αυτόχειρ πως ο λόγος που έπερνε πρέζα ήταν κάποιοι αφόρητοι πόνοι στο στομάχι. Παραπονιόταν διαρκώς για το πρόβλημα στο στομάχι του που μόνο η πρέζα (έστω και για λίγο) μπορούσε να το γιατρεύει μιας και όσα φάρμακα είχε δοκιμάσει ήταν αναπολεσματικά.
Θυμάμαι πως είχα μπερδευτεί λιγάκι. Μήπως το εννοούσε, και ήταν έτσι ο μεγάλος άτυχος, ένας σούπερ ταλαντούχος άνθρωπος που έμελλε να βασανίζεται από μια σπάνια ασθένεια που διεξάγει ανηλεή πόλεμο με το στομάχι σου καθημερινώς?
Ή μήπως ήταν ένα κακόγουστο αστείο? Μήπως δηλαδή ήθελε απλά να πει ότι «πέρνω πρέζα γιατί η ζωή είναι βρωμερή και τρισάθλια και οι άνθρωποι άπληστα και ανήθικα κτήνη»? Μήπως η επιμονή του σ’ αυτό το κακόγουστο αστείο ήταν μια παλαβομάρα ενός ψυχωσικού τοξικομανούς?
Πρόσφατα, ανακάλυψα την αλήθεια. Ο Κομπέιν βασανιζόταν όντως από αφόρητους πόνους στο στομάχι του. Όχι, οι πόνοι δεν ήταν παράγωγο μιας κάποιας σπανιότατης ασθένειας που δεν υπήρχε φάρμακο να θεραπεύσει. Τι ήταν τότε?
Ο φίλτατος Φρειδερίκος Νίτσε θα μας βοηθήσει στην λύση του μυστηρίου. Οι πόνοι του Κομπέιν ήταν οι ίδιοι με τον πόνο που ένοιωσε ο Νίτσε όταν αποφάσισε να παρακολουθήσει την πρεμιέρα του νέου έργου του φίλου του Βάγκνερ. Λίγο μετά την αρχή του έργου ο Νίτσε έτρεξε προς την έξοδο πανικόβλητος. Το σώμα του δεν άντεξε, υπέκυψε στα φοβερά αισθήματα που τον κυρίευσαν.
Ο Νίτσε ήταν απογοητεύμενος από την εξέλιξη του, μέχρι πρότινος, καλού του φίλου. Κατά την διάρκεια του έργου η απογοήτευση του ήταν τόσο μεγάλη που το σώμα του στάθηκε ανήμπορο να αντιδράσει λυγίζοντας κάτω από την πίεση αφόρητων σκέψεων.
Αυτές οι σκέψεις (για την ακρίβεια κάποιες άλλες αλλά μάλλον σχετικές) και όχι ένας αδύνατος οργανισμός ήταν που τον οδήγησαν στο θάνατο μετά από αλλεπάλληλα εγκεφαλικά και ενόσω βρισκόταν σε κατάσταση τρέλας επί σειρά ετών. «Ζώο» χωρίς λαλιά τα τελευταία χρόνια της ζωής του, ο Νίτσε ήταν ένας απ’ αυτούς όπου τα εξωτερικά ερεθίσματα που δέχονται αφομοιώνονται στον μέγιστο αριθμό αποκομίζωντας από μια εμπειρία το μάξιμουμ της έντασης της.
Ο Κομπέιν ήταν άλλος ένας απ’ αυτούς. Τώρα θα μου πεις τι δουλειά έχει το πνευματικό ανάστημα του ενός με του άλλου. Δεν έχει καμία σημασία όμως. Η συγκεκριμένη υπόθεση δε μετριέται με ύψη πνευματικής καλλιέργειας ούτε και με ύψη σε εκατοστά παρά μετριέται μονάχα με τη δυνατότητα να εσωτερικεύεις το οτιδήποτε σε αβάσταχτο, μερικές φορές, βαθμό.
Η ευαισθησία του Κομπέιν ήταν αυτή που τον οδήγησε στον δρόμο του πόνου. Ευαισθησία που βρισκόταν σε πλήρη αντίθεση με την υποτιθέμενη άρνηση του για ζωή. Αντιθέτως, ήταν η ψυχική κόπωση ενός ανθρώπου θετικού και απολύτως δεκτικού ως προς τον πλούτο των συναισθημάτων που είσαι σε θέση να απορροφήσεις στη ζωή σου.
Το αδιέξοδο της συσσώρευσης τόσης συναισθηματικής ευφϋίας (με την έννοια ότι ήταν σε θέση να ψηλαφίσει κάθε χροιά και χρώμα του κόσμου των συναισθημάτων) ήταν αυτό που έσκασε σαν βόμβα μέσα στο στομάχι του.
Οραματιστής φιλόσοφος ο ένας, ταλαντούχος μουσικός ο άλλος. Τελευταία τους καταφύγια, η τρέλα και η πρέζα. Καλά αυτά, αλλά τι δουλειά έχει ο κοσμάκης μ’ αυτούς τους... ασυνήθιστους θα μου πεις.
Έλα όμως που έχει. Απλά τα πράματα, στην ανθρώπινη φύση θα τα βρεις αυτά τα «κουσούρια». Κτήμα όλων μας είναι, στο οπλοστάσιο (το θέμα είναι αν θα πάρεις τα όπλα) της αγνώστου προελεύσεως και... προθέσεως ψυχοσύνθεσης μας βρίσκεται.
Αναγκαστικά δηλαδή πρέπει να βαδίσουμε προς τον πόνο για να απολαύσουμε την μεγαλύτερη jouissance (jouissance=pleasure, προσοχή όμως! It connotes orgasm, possession, and death, είναι δηλαδή μια απόλαυση ακραία, σχεδόν αβάσταχτη) που μπορούμε να έχουμε?
Σ’ αυτό δεν έχω κάποια ικανοποιητική απάντηση.
foto: fankyclaudio
No comments:
Post a Comment