Η βαριά βιομηχανία του Γιώργου Νταλάρα

http://beatbackbones-.tumblr.com/post/2522303665

 Ο Γιώργος Νταλάρας είναι το τέρας, τα πλοκάμια του οποίου, τυλίγουν την καρδιά μας απειλώντας να τη σπάσουν σε τέσσερα κομμάτια. Κατά συνέπεια, τον Νταλάρα πρέπει να τον ακούσεις∙ το οφείλεις στον εαυτό σου. 

 Ο Νταλάρας, δηλαδή η φωνή του, δηλαδή αυτό που κάνει με τη φωνή του το οποίο και είναι ο Νταλάρας, είναι απολύτως φυσιολογικό να εχθρεύεται by default πολλά απ’ όσα προσβεύουν λογής λογής καλοί άνθρωποι. Το τι κάνει, δηλαδή το τι είναι αυτός ο ίδιος, είναι προφανές, νομίζω, στα αυτιά όλων των ακροατών. Θα το εξηγήσουμε αναφέροντας απλά μερικές λέξεις σε άτακτη σειρά: μεγαλεπήβολο, δουλειά, αρτιότητα, μηχανικότητα, μεγαλείο, επαγγελματικότητα, ισχύς, ψύχρα, σωστό, αποστασιοποίηση. 

 Η δύναμη όλων των παραπάνω, χαρακτηριστικά που στο σύνολο τους έχουν θετικό πρόσημο, είναι τέτοια που η όποια διάθεση να διατηρήσεις μια κριτική ματιά στο έργο του γίνεται δύσκολη υπόθεση. Αν εξαιρέσεις την ευκολία ενός αφορισμού του τύπου τέχνη-Πάθος-γνησιότητα, δεν είναι καθόλου εύκολο να αποδομήσεις μέσα σου την αξία, την εμπειρία του να ακούς τον Νταλάρα.

 Ο Νταλάρας είναι σαν τις ταινίες του Νίκου Παναγιωτόπουλου στις οποίες υποκύπτεις, έστω και για λίγο, σαν πρωτάρης, παρότι ο Γαλλοτραφής σκηνοθέτης, αν και κάποτε συγκάτοικος του Θόδωρου Αγγελόπουλου στο Παρίσι της δεκαετίας του ’60, δεν κατάφερε να ξεκλέψει ούτε ένα τόσο δα μικρό περίστροφο από το οπλοστάσιο του τελευταίου, οπλοστάσιο που τον ανέδειξε στον κορυφαίο Έλληνα σκηνοθέτη την ίδια στιγμή που ο πρώτος κατατάσσεται στο σωρό. 

 Ας μη ξεχάσω και τη Μόνικα∙ αυτή η τραγουδοποιός, αν μη τι άλλο, έχει την ικανότητα να κερδίζει την προσοχή σου. Βέβαια στην περίπτωση της, το "σωστό" του Νταλάρα, δεν γίνεται τόσο επιτακτικό. Θέλω να πω, με τη Μόνικα το "σωστό" ξεκινά και τελειώνει στην αρτιότητα της φωνής της, ενώ στην περίπτωση του Νταλάρα το "σωστό" ξεκινά μεν από την αρτιότητα της φωνής του αλλά εντέλει διαπερνά όλη σου την ύπαρξη μέσω της επιβλητικότητας, της απολυτότητας της φωνής του. 

 Είναι αλήθεια πάντως πως η ένταση και ο όγκος της συναλλαγής σου με τον Νταλάρα είναι απείρως μεγαλύτερη απ’ ότι με τις δύο άλλες περιπτώσεις που αναφέρθηκαν.

 Η πάλη με το φαινόμενο Νταλάρας θυμίζει επίσης τη μάχη στην οποία ρίχνεσαι με τα μούτρα όταν καλείς επειγόντως τον εαυτό σου να αποστασιοποιηθεί από την άνευ όρων παράδοση στην απόλαυση χυδαίας ποπ κουλτούρας. Μαθημένοι τόσο πολύ που είμαστε να κάνουμε like από ‘δω κι από κει, τα βρίσκουμε σκούρα όταν πρέπει να ξεχωρίσουμε τον Stanley Kubrick από τον Christopher Nolan χωρίς να πληγώσουμε τα αισθήματα του τελευταίου ή να μη θίξουμε την υπόληψη του παμφάγου ("anything goes") που έχουμε για συνομιλητή. Φυσικά, η ένταση και ο όγκος της συναλλαγής με τον Νταλάρα δεν είναι απείρως μεγαλύτερη σε τούτη την περίπτωση∙ η βιομηχανία του σινεμά έχει αποικήσει το υποσυνείδητο μας.

 Η μάχη με το τέρας Νταλάρας δεν είναι μάταια, πόσο μάλλον δεν είναι μια άστοχη επιλογή. Το θερμό σφιχταγκάλιασμα με όσα αγαπάς στον αγαπημένο σου φάλτσο Αμερικάνο τραγουδοποιό με τον οποίο ενηλικιωθήκατε κατά την ίδια χρονική περίοδο και ο οποίος ίσως να μην έχει και πολλά να προσφέρει στο παγκόσμιο μουσικό στερέωμα μα την ίδια στιγμή έχει προσφέρει σε σένα τον Μοναδικό ίδιο, περνάει μέσα από το συνεχές πετσόκομμα των κεφαλών της Λερναίας Ύδρας. Τα κεφάλια που ξεφυτρώνουν διαρκώς, είναι το σχεδόν μεγαλείο της φωνής του Νταλάρα∙ είναι επίσης όλες οι περιοχές που έχουν οργώσει μέσα στο κεφάλι σου οι θεριστές με το αυτόματο ατσαλένιο δρεπάνι: παραγωγοί, σκηνοθέτες, διαφημιστές του Hollywood. 

 Για να φθάσεις εκεί που επιθυμείς, οφείλεις να διασχίσεις όλη την έκταση που καταλαμβάνει η φωνή του Νταλάρα όταν δίνει ρέστα ερμηνείας∙ να διασχίσεις όλη την έκταση - χορεύοντας - του στραμμένου με νάρκες χωραφιού, και φυσικά μιλάω για το χωράφι που δε φυτρώνει τίποτα άλλο πάνω του (ή αλλιώς, δεν οπτικοποιείται τίποτε άλλο στο πεδίο της δημιουργικής φαντασίας) εκτός απ’ ότι έσπειρε ο μέγας θεριστής, το Hollywood ως ο Χάρος που θερίζει τις ιδέες μας, τα ένστικτα μας, τις αντιστάσεις μας.

 Ο Νταλάρας είναι βαριά βιομηχανία. Το Hollywood επίσης. Ο πρώτος διέσχισε το νέο ελληνικό τραγούδι. [1] Το δεύτερο διέσχισε όλα τα φιλμικά είδη και μας έδωσε Hitchcock, Ford, Scorsese, western, blockbuster, ανεξάρτητο σινεμά, πολλούς, πολλά. Γι’ αυτό λοιπόν, δικαιούμαστε να διασχίσουμε τη χαρά τους, με την προϋπόθεση πάντοτε, ότι πηγαίνουμε κάπου αλλού. Αλλού∙ εκεί που είναι η ζωή.

[1] Και όχι μόνο. Όπως λέει και ο Στυλιανός Τζιρίτας  «στο πρόσωπο του, στις ερμηνείες και στους στίχους που τραγούδησε η Ελλάδα που τρανσφορμαριζόταν στο διάσελο των δεκαετιών αναζήτησε την αστική δομή της. [...] Ο Νταλάρας είναι ένας τραγουδιστής που συνδυάζει τη γνώση, το απροσπέλαστο, το μυθικό, το οριακό... Δεν είναι τυχαίες οι στρατιές των οπαδών του σε πολύ μεγάλο ηλικιακό φάσμα». http://www.lifo.gr/team/u9219/24295