5.3.11

I. Στους δρόμους


Otto Griebel - The International [1928]


Ας μιλήσουμε για street politics λοιπόν.


Δεκέμβρης 2008: ένα μπαμ.

 Είναι Δεκέμβρης του 2008, και στην Αθήνα ξεσπά ένα κύμα αμφισβήτησης και οργής. Στις διαδηλώσεις αυτό εκφράζεται με έναν τρόπο εκρηκτικό, ειδικά τις πρώτες ημέρες. 
 Στον αφρό της επικαιρότητας αναδύονται οι ονομαζόμενοι από τα Μ.Μ.Ε. ως κουκουλοφόροι, η λέξη αντι-εξουσιαστής γίνεται της μόδας (εκείνα τα βράδυα στη μεταμεσονύκτια ραδιοφωνική εκπομπή του Σκάι, ο ένας στους δύο αυτοσυστηνόταν ως αντι-εξουσιαστής∙ καλούν οι αντι-εξουσιαστές τηλέφωνο τον Σκάι να πουν τον πόνο  τους; Καλούν όταν ο όρος διαχυθεί στη συλλογική συνείδηση και ο καθένας τον χρησιμοποιεί καταχραστικά), οι μπαχαλάκηδες γίνονται ξαφνικά πολλοί, όλοι μας μπερδευόμαστε λιγουλάκι.
 Πολλοί πιτσιρικάδες του Λυκείου ενεργούν ως ερασιτέχνες μπαχαλάκηδες, διάφοροι νεανίες, φοιτητές ή και όχι, ενεργούν σαν κανονικοί μπαχαλάκηδες στο βρασμό της στιγμής απάνω, συνοδεύοντας τους παντός καιρού μπαχαλάκηδες (χούλιγκανς, παραστρατημένοι νέοι [sic], ρεμάλια, κάφροι κτλ – σημειώνω πως αυτοί δεν είναι προσβλητικοί χαρακτηρισμοί εκ μέρους μου) και κομμάτι των αναρχικών οι οποίοι επιλέγουν συνειδητά τη στοχευμένη βία (αστυνομία και τράπεζες κοντολογίς) για να πλήξουν τον εχθρό.
 Όχι μόνο η αστυνομία αλλά και η κοινωνία ολάκερη πιάνεται απροετοίμαστη μπροστά στο ξέσπασμα της βίας (αναφέρομαι στη βία χωρίς όμως να παραγνωρίζω, ίσα ίσα, μη βίαιες πρακτικές που χρησιμοποιήθηκαν εκείνες τις ημέρες). Φυσικά η αστυνομία, κατά την προσφιλή της τακτική επέτρεψε κάποιες καταστροφές∙ επίσης, συμμετείχε κιόλας με τους παρακρατικούς της, όπως συμβαίνει πάντοτε, υπήρξαν και φωτό για τους δύσπιστους. Αυτό το γεγονός όμως δεν αλλοιώνει την πραγματικότητα. Η πραγματικότητα συνίσταται στην απλή παραδοχή πως το συμβάν των ημερών ήταν εν μέρει απρόβλεπτο, αυθόρμητο, ανήκε στο φορέα λαός-πολίτες.

6ης Δεκέμβρη, 2010: μία ήττα.

 Κατόπιν, η εξουσία προσαρμόστηκε στα νέα δεδομένα. Έτσι συμβαίνει πάντοτε, η εξουσία ιδιοποιείται τάχιστα το αλλότριο εκμεταλλευόμενη την ξεκάθαρη υπεροχή της σε υλικούς (π)όρους. Προχωρώντας λίγο στο χρόνο, και ύστερα από το Δεκέμβρη του 2008, φθάνουμε στη διαδήλωση της 6ης Δεκέμβρη του 2010. 
 Μια μερίδα από νεαρούς, βρίσκεται στην Πανεπιστημίου, στο ύψος του Μετρό, ώρα 15:30 περίπου. Το κάλεσμα των φοιτητών ήταν για τις 16:00, σχετικά λίγος κόσμος είχε μαζευτεί έως τότε, αναμένοταν φυσικά κι άλλος, άλλωστε η πορεία θα καθυστερούσε να ξεκινήσει λιγάκι, τηρώντας το εθιμοτυπικό του πράγματος. Οι νεαροί, διστακτικά στην αρχή, λίγο πιο τσαμπουκαλεμένα αργότερα, ξεκινούν δολιοφθορές στα πέριξ και σποραδικές επιθέσεις σε ακινητοποιημένες γειτονικές διμοιρίες των ΜΑΤ. Αποτέλεσμα των σύντομων αψιμαχιών είναι η επίθεση των δυνάμεων ασφαλείας οι οποίες, προς μεγάλη έκπληξη όλων, «έσπρωξαν» την ακινητοποιημένη πορεία να ξεκινήσει (with a little help of tear gas). Ήταν 16:00 παρά κάτι. Το Μετρό, φυσιολογικά, έκλεισε ταυτόχρονα. Η πορεία ξεκίνησε άτσαλα, αρκετά νωρίτερα από το αναμενόμενο, ο κόσμος που ήταν καθοδόν, έχασε το ραντεβού.
 Το αστυνομικό σχέδιο υπονόμευσε τη διεξαγωγή της πορείας∙ μια πιθανολογούμενη συμμετοχή κάποιων εκ των νεαρών δεν ακούγεται σαν σενάριο επιστημονικής φαντασίας στ’ αυτιά μου. Κάθε άλλο. Αργότερα ακολούθησε και μια επιδρομή στα Εξάρχεια σε μια γιορτινή βραδυά για τους 6.000 αστυνομικούς που εργάστηκαν εκείνο το βράδυ.

23 Φλεβάρη, 2010: του κλώνου τα εννιάμερα.

 Στις 23 του Φλεβάρη, σε μια αρκετά μεγάλη διαδήλωση, η αστυνομία (εξουσία) γιόρτασε ακόμα μια νίκη στο παιχνίδι της στρατηγικής των πολιτικών του δρόμου. Να καταφέρεις να υπερισχύσεις έναντι του σαφώς ισχυρότερου αντιπάλου σου, δεν είναι πράμα εύκολο. Στο Σιατλ των Η.Π.Α., το 1999, οι διαδηλωτές, το κίνημα της αντι-παγκοσμιοποίησης χονδρικά, τα είχαν καταφέρει αρκετά καλά, μιλάμε για τότε που έσκασε μούρη το Indymedia, εκμεταλλευόμενοι ιδανικά την ευλυγισία των νέων μέσων στις στρατηγικές αντιπαράθεσης με τον εχθρό. Αυτά τα πράγματα δε συμβαίνουν πολύ συχνά∙ οι κανόνες του παιχνιδιού δεν είναι με το μέρος των διαμαρτυρόμενων. Να ξεχειλώσεις λίγο τους κανόνες προς όφελος σου δεν είναι κι εύκολο να συμβεί.
 Είναι μεσημεράκι λοιπόν, κατά τις 13:00 περίπου, η πορεία μαρτσάρει στη Σταδίου, το ΠΑΜΕ είχε ήδη σουλατσάρει αλλά αυτοί δε μετράνε, δηλαδή άϊ στο διάολο να πάνε [sic], ας μην κατεβαίνουν στις πορείες, και το πρώτο, περιορισμένης έκτασης σκηνικό, σκάει μύτη στης Αιόλου τη γωνιά, όπως κι άλλες φορές στο παρελθόν άλλωστε (μάλλον σε εκείνο το σημείο η διμοιρία είναι αφηρημένη). Στην αρχή της Σταδίου δηλαδή, το δρόμο που οδηγεί στη πλατεία Συντάγματος που τελευταία μοιάζει να είναι το επίμαχο σημείο. Ίσα ίσα για να μπεις στο κλίμα της επερχόμενης αναταραχής, τα επεισόδια δε γενικεύτηκαν (γενικεύονται) σε εκείνο το χρονικό σημείο.
 Την αμέσως επόμενη στιγμή, συνήθως βλέπεις να ανεβαίνουν γρήγορα και ασύνταχτα φυσικά, αναψοκοκκινισμένοι, διάφοροι του black block, δίπλα από την πορεία ή και μέσα στις γραμμές της αφότου κάποιες διμοιρίες έχουν αρχίσει να κινούνται, δήθεν απειλητικά, προς το μέρος τους. Τσι προάλλες όμως, παρατηρήσαμε και μια μικρή ομάδα 10-12 ατόμων να ανεβαίνει το πεζοδρόμιο της Σταδίου συντεταγμένα και με γοργό βήμα, φέρνοντας στο νου εκείνη τη κεφάτη ομάδα παρακρατικών όπως τη χορογράφησε ο Θόδωρος Αγγελόπουλος στο Θίασο (1975). Πιτσιρικάδες, 18-21 ετών τολμώ να μαντέψω, οι πιο πολλοί με αντισφυξιογόνες μάσκες, όλοι στα μαύρα (πάνω κάτω λέμε), εξοπλισμένοι με εφόδια πολέμου, στην ουρά της ομάδας και δυο κορίτσια που θύμιζαν φαν των Cure. Βρώμαγαν τουριστίλα από μακριά.[i]
 Αυτή η ομάδα δεν ήταν του black block, ούτε φυσικά ήταν και η άλλη που πήρε το μάτι μου, μισή ώρα αργότερα. Η δεύτερη ομάδα ήταν κι αυτοί κλώνοι του black block, όπως και η πρώτη, αλλά αυτοί δε λάμβαναν οδηγίες από κανέναν άλλον παρά από τη γκαύλα τους. Από 13 έως 16 ετών, αμιά ντουζίνα άτομα, κάποιοι στα μαύρα αλλά και στα σκούρα μπλε, αρκετοί με φορεμένες τις κουκούλες των φούτερ τους, κρατώντας κοντάρια από σημαίες χωρίς τις σημαίες που λογικά μάζεψαν από χάμου, κανά δυο και με αντισφυξιογόνες μάσκες. Κουβεντούλα δυνατόφωνη, εφηβική μόστρα, αλήτικο υφάκι, ένας απ’ αυτούς έκοψε και ένα νεράντζι στο πηγαιμό για κάποιου είδους φασαρία. Αυτοί είναι οι απόγονοι του Δεκέμβρη του ’08.
 Και η πρώτη ομάδα απόγονοι του Δεκέμβρη είναι, δε λέω, αλλά αποτελούν ένα εργαστηριακό προϊόν (παρασκευάζονται στα αρχηγεία της κρατικής ασφάλειας). Οι black block κλώνοι προχωρούσαν γρήγορα γρήγορα ακολουθούμενοι από τις διμοιρίες πίσω τους. Η ύπαρξη της ομάδας αυτής είχε διπλή λειτουργία∙ η πρώτη σχετίζεται με την επικύρωση του αισθήματος που καταλαμβάνει τον κόσμο στις διαδηλώσεις ότι το παιχνίδι, πολύ σύντομα, θα ‘ναι αυτό μεταξύ του κλέφτη και του αστυνόμου, κι αυτοί Καραγιώργη Σερβίας γωνία να βήχουν και να ξερνούν χημικά. Το επιβλητικό γοργό πέρασμα της ομάδας των εργαζόμενων τσογλανιών, την ώρα που το συγκεντρωμένο πλήθος προχωρούσε αργά αργά φωνάζοντας συνθήματα στο δρόμο προς την πλατεία Συντάγματος, κωδικοποίησε οπτικοποιώντας, την αδυναμία των διαδηλωτών να κρατήσουν στα χέρια τους την τύχη της διαδήλωσης (αυτό δε σημαίνει πως θα είχαμε της Ταχρίρ το κάγκελο αν αυτό συνέβαινε∙ ας είμεθα λίγο σοβαροί).
 Ταυτόχρονα, πολύ σύντομα ανέλαβαν δράση μιας και εντός ολίγων λεπτών, ο πόλεμος είχε ξεκινήσει στο κάτω μέρος της πλατείας Συντάγματος. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, επαλήθευσαν με κατηγορηματικό τρόπο το αίσθημα της ματαιότητας στο συλλογικό συνειδητό του πλήθους το οποίο ίδιοι παρήγαγαν τη στιγμή ακριβώς που έγιναν ορατοί σ’ αυτό. Αναλαμβάνοντας δράση, όπου δράση βάλε την παραγωγή χημικής κόλασης, οι πράκτορες του χάους έφθασαν να επιτελέσουν με επιτυχία το δεύτερο σκέλος της λειτουργικότητας τους.         
                                        
 Το σημείο μπροστά από τη Βουλή είναι από καιρό το σημείο στο οποίο οι διαδηλωτές πρέπει να επιδείξουν τις ικανότητες τους στο σπριντ. Βροχή οι μολότοφ και η πορεία σε χίλια κομμάτια σπασμένη. Η κάμερα του Τριανταφυλλόπουλου παίρνει τις εικόνες που ζητούνται να καταναλωθούν, και κατόπιν, αφότου οι πολλοί από τους διαδηλωτές αρχίσουν να κατεβαίνουν άναρχα την Πανεπιστημίου μέσα σε σύννεφο χημικών δέχονται την καταστολή των γκλομπ στο σώμα τους. Όπου σώμα, βλέπε Σώμα της πορείας, βλέπε δηλαδή φοιτητές-νεανίες, καθώς αυτοί είναι που τρώνε τις ψιλές και τις χοντρές στο ύψος της Βουκουρεστίου, μακριά από τις τηλεοπτικές κάμερες. Αυτό όμως σαν να άλλαξε.


[i] Η συγκεκριμένη ομάδα έγινε ορατή και από άλλους, δες http://leftliberalsynthesis.blogspot.com/2011/02/h-coen.html





No comments:

Post a Comment