 |
| Julianna Swaney |
Μεταξύ μας, δε θα μπορούσε να γίνει αλλιώς. Η ιδιοφυΐα του Trier στέκεται μονίμως απέναντι από την κοινή ηλιθιότητα εκείνων που αρέσκονται να καταναλώνουν κουλτούρα σε φεστιβάλ και σε κλειστές αποστειρωμένες αίθουσες. Ενίοτε και σε φεστιβάλ που κάθεσαι σε γρασίδια, ας το αναφέρουμε κι αυτό.
Η έκφραση κατανόησης της προσωπικής τραγωδίας ενός ακόμη ανθρώπου από σάρκα και οστά (και πειραγμένα μυαλά φυσικά), του Αδόλφου Χίτλερ δηλαδή, από μεριάς του προβοκάτορα (γιατί έτσι γουστάρει) Δανού σκηνοθέτη μπορεί να ιδωθεί - απ’ αυτούς όλους - μονάχα από μια κλειδαρότρυπα (από την πιο στενή οπτική γωνία δηλαδή).
Από εκεί άλλωστε αντικρύζουν τη ζωή, ή και την ιστορία, λογής λογής μυαλά άριστα εκπαιδευμένα σε δηλώσεις βγαλμένες από διαφημιστικά - όχι φθηνιάρικα φυλλάδια - αλλά χαμόγελα (χαμόγελα στην προστακτική).
Οι δηλώσεις του σπουδαίου καλλιτέχνη Trier, άνθρωπος δύσκολος και ακραίος το δίχως άλλο, αναζητούν να συναντήσουν ανθρώπους τολμηρούς. Ανθρώπους που βαριούνται -θανάσιμα- να ακούσουν για άλλη μια φορά το ίδιο ποίημα.
Το ποίημα: Τι ωραία που ‘ναι η ζωή, ειδικά αν δημιουργείς, και νταξ, ωραία είναι κι όταν σταθείς τυχερός να είσαι κοντά σ’ αυτούς που δημιουργούν κάνοντας τους ερωτήσεις (έτσι τουλάχιστον νοιώθουν αυτοί οι ερωτησιάρηδες)... τραλαλά τραλαλό... γαμώ το Ναζισμό που μας τη χάλασε τη φιέστα, τη γιορτή της ζωής. Όπου όλεθρος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, ένας άνθρωπος, ο Χίτλερ, και όχι ένα μεγάλο, πολύ μεγάλο, κομμάτι της ανθρωπότητας (υπήρχε και καταμερισμός εξουσίας, φυσικά).
***
Σαν να λέμε, όπου κρίση δομική του καπιταλισμού εν έτει 2011 = μία τράπεζα Αμερικάνικη, ή και ένας σεξουλιάρης Γάλλος. Και όχι κρίση στη σκέψη της ανθρωπότητας, γενικώς. Η Ισπανική διαμαρτυρία των «αγανακτισμένων» το αποδεικνύει για μια ακόμη φορά: έχουμε πολύ δρόμο ακόμα να διανύσουμε έως ότου να μπορούμε να συντάξουμε μια πρόταση με αρχή, μέση και τέλος∙ πρόταση επαναστατική.
Φυσικά, δεν είναι δίχως αξία η διαμαρτυρία των Ισπανών νεολαίων. Αντιθέτως, ίσως θα έπρεπε, δοθείσης και της ευκαιρίας, να αναγνωρίσουμε το γεγονός πως η ευκολία της χρησιμοποίησης της λέξης revolution (δες πως αυτή κοτσάρεται σε κλίμα χαλαρό στο Twitter) διατυπώνει ευθαρσώς μιαν αλήθεια: η τρισκατάρατη αυτή λέξη, προς το παρόν, φθάνει ως εκεί, ως το Twitter, χάνοντας τη μοναδική ευκαιρία να κάνει πρώτα πρώτα ένα γκελ στις καρδιές μας έως ότου καταλήξει με ταχύτητα βολίδας να γκρεμίσει το τσιμέντο που μας χωρίζει από την αμμουδιά.
Έως τα τώρα λοιπόν η λέξη αυτή βρίσκει το ακριβές νόημα της στην ειρηνική Ισπανική κατασκήνωση προς μεγάλη στεναχώρια κάποιων και προς μεγάλη περιέργεια κάποιων άλλων. Μια στεναχώρια που σχετίζεται με την έλλειψη επαναστατικού υποκειμένου με συνείδηση και μια περιέργεια που αφορά τη χρονική διάρκεια που ετούτη η διαπίστωση θα έχει ισχύ.
Υπάρχει πάντως μια αρκετά υπολογίσιμη πιθανότητα που οφείλουμε να λάβουμε υπόψην μας. Αυτή συνίσταται στην (μάλλον θαρραλέα) παραδοχή πως το επαναστατικό υποκείμενο με συνείδηση υφίσταται και επιδιώκει τα εξής (παρατεταγμένα σε σειρά σπουδαιότητας): ελεύθερο ίντερνετ, μια κάποια καλύτερη κοινοβουλευτική δημοκρατία (διατυπώνεται με αόριστο τρόπο), περισσότερη ανεκτικότητα (μια λέξη που ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ δε χρησιμοποίησε ποτέ, όπως αναφέρει ο Ζίζεκ), λίγο περισσότερο πράσινο (είτε σε συσκευασία πράσινης ανάπτυξης είτε σε επίπεδο... αισθητικής μιας και είναι σαν διακόσμηση που η φύση προσλαμβάνεται πλέον).
Κατά βάση πάντως, εγώ νομίζω πως οι Ισπανοί φίλοι μας βρίσκονται εκεί προσπαθώντας να κατευνάσουν με παρακάλια το μυθικό τέρας. Οι ίδιοι αντιπροσωπεύουν την αίσθηση του κατεπείγοντος όπως αυτό φανερώνεται σαν ένας ηχηρός βρόντος που συνταράσσει την ανθρώπινη ακοή, ένας βρόντος που φέρνει στο νου το συνεχές κτύπημα της καμπάνας που προειδοποιεί τους υπόλοιπους, όλους εμάς δηλαδή, για την έλευση του παντοδύναμου εχθρού. Εμείς, Έλληνες και μη, βρισκόμαστε πίσω από τα τείχη του κάστρου τρομοκρατημένοι για την επικείμενη έλευση του θηρίου, που απ’ ότι λέγεται, μάλλον είναι πεινασμένο.
