5.3.23

It's a cruel, cruel summer. Μια σεζόν στην Ακρόπολη.

 

 

Once Upon a Time in Anatolia I

 

“Where was the Turkish village?”

ρωτάει ένας επισκέπτης once upon a time τίγρης της Ανατολίας την ώρα που με προσπερνάει φορτσάτος, κοιτάει προς την αντίθετη πλευρά,

“Oh this… that was long ago sir...”  

“Where was it? Was it here?”

επιμένει και ρωτάει δίχως να σταματά να περπατάει, βρισκόταν ήδη κάποια μέτρα μακριά, κοιτάει προς την αντίθετη πλευρά, έδειχνε με το χέρι του εκεί που κάποτε υπήρχαν τα σπίτια που αντίκρυσε ο Evliya Çelebi, ο σημαντικότερος Οθωμανός περιηγητής, στο ταξίδι του στην Αθήνα το 1668, μικρές κεραμοσκεπείς κατοικίες μεταξύ Παρθενώνα, Ερεχθείου και Προπυλαίων, στην Ακρόπολη, εκείνη την εποχή, επιτρεπόταν να κατοικούν μόνο η Οθωμανική φρουρά και οι οικογένειες τους, 78 στρατιώτες, σύμφωνα με το φορολογικό κατάστιχο του 1506, οι οποίοι γίνονται 83 το 1521 και 114 το 1540.[1]

Τούτα συνέβαιναν στην άκρη της πόλης, όσο για τα πέριξ,

-        «η ιδιαιτερότητα της Αθήνας ήταν ότι ήταν μια πόλη σχεδόν αποκλειστικά χριστιανική και με ισχυρές οικογένειες, ο Çelebi ξεχωρίζει τους φημισμένους γιατρούς της, η Αθήνα είναι ο οίκος των αρχαίων σοφών, η πόλη των σοφών που είχαν κληρονομήσει και οι νεότεροι Αθηναίοι, οι μουσουλμάνοι στην Αθήνα ήταν λίγοι, η φρουρά που έμενε μέσα στο κάστρο της Ακρόπολης και πολύ λίγες οικογένειες Ελληνόφωνων μουσουλμάνων στην Πλάκα (κατά πάσα πιθανότητα Αθηναίων που είχαν εξισλαμιστεί), δεν ήταν σημαντικοί, γράφει ο Çelebi, δεν έχουν υπόληψη, σε αντίθεση με τους χριστιανούς η ελίτ των οποίων ήταν μεγαλέμποροι, έκαναν εμπόριο μέχρι και τα βάθη της Δυτικής Ευρώπης».[2]

 

*

Αναζήτησαν πολλοί πολλά και διάφορα στον λόφο της Ακρόπολης:

τη νιότη τους, αρχές της δεκαετίας του ’70, πριν την εποχή του μαζικού τουρισμού, υπήρχε ακόμη το ελεύθερο να εισέλθουν στα ενδότερα του ναού,

το χαμένο, δηλαδή συχνά κλεμμένο smartphone μάρκας Samsung, εναλλάξ με Apple, συνήθως τις ώρες που οι κρουαζιεράνθρωποι έκαναν την περαντζάδα τους στον βράχο, με μικρή επιτυχία ομολογουμένως,

ένα καλό σημείο για selfie με φόντο Παρθενώνα,

το κάλλος,

την οροφή, υπολείμματα της βομβαρδισμένης οροφής, γελώντας χαιρέκακα, ένας Τούρκος, ένας Αμερικανός, ένας Τούρκος, ένας Ισπανός, πνευματικοί απόγονοι αντάξιοι ενός Francesco Morosini,

νερό βεβαίως,

μια ηλικιωμένη κυρία μια πέτρα με χαραγμένο το «1934» πάνω της,

ένας Αμερικανός Αρμένικης καταγωγής το ακριβές σημείο στο οποίο στάθηκε να φωτογραφηθεί το έτος 1941 ο παππούς του, Αρμένης γεννημένος στην Αθήνα, την εγκατέλειψε επί Κατοχής για την Αμερική,

για το «Τουρκικό χωριό» πάντως άλλος δεν ενδιαφέρθηκε,

-        σχηματικά μιλώντας, οι Τούρκοι δεν προσέθεσαν, αφαίρεσαν, την Γυναίκα, «ο μύθος της Αθηνάς που γεννιέται από το κεφάλι του Δία, αποδεικνύει, κατά τον Χρύσιππο, ότι οι τεχνικές μεταφέρονται από τον Λόγο, του οποίου η έδρα είναι το κεφάλι»,[3] εξού και Στρατηγός, την διαδέχτηκε η Παναγία η Αθηνιώτισσα, Υπέρμαχος Στρατηγός με την σειρά της για τις ανάγκες της αυτοκρατορίας έπειτα από μια μακρά πορεία εξελληνισμού της γυναίκας που παρουσιάζεται στην Βίβλο με μόνη ιδιότητα εκείνη της μητέρας,

όσο για το Ερεχθείο, δεν ήταν φυσικά χαρέμι, όπως το απαιτεί ο, κάπως υστερικός, σύγχρονος νεοελληνικός μύθος, ούτε βέβαια ορφανοτροφείο, όπως το επιθυμεί ο μεταμοντέρνος εξωραϊστικός Δυτικός, επίσης μύθος, ίσως τόπος διαμονής για άπορες ή ορφανές, μάγισσες, φευγάτες, ή κατατρεγμένες, υπηρετικό προσωπικό γένους θηλυκού,

 

δεν είναι αληθές, ή έστω ακριβές, πως η πίστη στο Ισλάμ είναι νομοτελειακά ασύμβατη με την ισότιμη θέση της γυναίκας μες στον κόσμο, «η αλήθεια είναι ζήτημα πίστης, δηλαδή οφέλους εν τέλει, είναι έννοια πρακτική, δευτερευόντως μόνο θεωρητική, εξυπηρετεί τις αξιώσεις ισχύος που η εκάστοτε ομάδα εγείρει»,[4]

"where there's a will there's a way,"

θα ‘χαν οδηγό, παραδείγματος χάριν, τον Ιμπν Μουχάμαντ Ιμπραήμ, αυλικό του Πέρση Σάχη Σουλεϋμάν, ο οποίος, όταν αντίκρυσε για πρώτη φορά, στα 1685, την ομορφιά των δυτικών γυναικών κάπου στην Ινδία, πίστεψε πως ο Φαχρ Ραζί, ο Ιμάμης Γαζαλί, κορυφαίοι θεολόγοι και φιλόσοφοι της Περσίας, θα ήταν σε θέση να «εγκαταλείψουν τους παραδεδεγμένους κανόνες, να αποστρέψουν το πρόσωπο τους από την κατεύθυνση της ισλαμικής ορθοδοξίας, να ξεδιπλώσουν την σημαία της θεσμοθετημένης επιείκειας, δεν θα είχαν δυσκολία να επινοήσουν κάποιες μορφές αποδείξεων, αναφέροντας προηγούμενα και διατυπώνοντας αναλογίες με τις Γραφές»[5] έτσι ώστε να επιτρέψουν στις γυναίκες το δικαίωμα εισόδου στο προσκήνιο της ιστορίας,

στην Δύση σήμερα, οι ιστορικοί αναδιατάσσουν το παρελθόν ώστε να ενσωματώσουν στην ιστορία της τέχνης γυναίκες που αγνοήθηκε το έργο τους στην εποχή τους λόγω φύλου, οι Γερμανοί μόλις εισήγαγαν τον όρο feminist foreign policy,[6] στην Ιουδαία, ο Άμος Οζ αφιερώνει ένα κεφάλαιο του βιβλίου του Οι Εβραίοι και οι λέξεις (το συνέγραψε με την κόρη του) στην παρουσίαση των γυναικών της Βίβλου, γυναίκες με αποφασιστικό ή καθοριστικό ρόλο, διαισθανόμενος, πιθανόν, πως θα ‘ρθει κάποτε η μέρα όπου ο μέσος μη θρησκεύομενος νους θα είναι σε θέση να ανακαλεί δίπλα στον Αβραάμ, τον Δαβίδ, τον Μωυσή, τον Ιώβ, ή τον Λωτ, επίσης την Μυριάμ, την Δεβόρρα, την Λίλιθ, την Αβισάγ, την Σεπφώρα, την Θάμαρ,

 

σε πείσμα των καθηγητών του πανεπιστημίου που προσλαμβάνουν ως «αποικιοκρατική την επιβολή μίας μόνο αισθητικής»[7] παραβλέποντας τον Çelebi που θαυμάζει τον Παρθενώνα («όλα τα τζαμιά του κόσμου είδα μα όμοιο μ’ αυτόν δεν είδα»), αναφέρεται ωστόσο στην κλασική αρχιτεκτονική του ναού, η ιδιαιτερότητα του Παρθενώνα ως τζαμί ήταν η κλασική του αρχιτεκτονική σύμφωνα με τον Οθωμανολόγο Ηλία Κολοβό.[8]

[3] Paul Veyne, Οι Έλληνες πίστευαν στους μύθους τους;

[5] Ιμπν Μουχάμαντ Ιμπραήμ, Το Πλοίο του Σουλεϋμάν.

[6] At least 8% of Germany's development funds will be allocated to projects with gender equality as their main goal, while 85% must have it as their secondary goal https://www.dw.com/en/german-government-to-promote-feminist-foreign-policy/a-64855031

 

Posted by at
Labels:

No comments:

Post a Comment

Subscribe to: Post Comments (Atom)