29.3.10

I. Cyborgs United: Η Τζούλια Αλεξανδράτου, ο Michael Jackson και το λοβοτομημένο ζώο.


foto by karagos



 Φαντάζομαι πως τούτες τις μέρες αν κοιτάξει κανείς στα status updates, twits, posts, digs και όπου αλλού (νομίζουμε πως) εκφράζουμε τον εαυτό μας, οι αναφορές στην Τζούλια Αλεξανδράτου και το τελευταίο της πόνημα θα είναι κάτι παραπάνω από συχνές.
 Το «αστείο» της υπόθεσης συνίσταται στο γεγονός ότι η όλη συζήτηση έχει να κάνει με ένα βίντεο πορνογραφικό. Δηλαδή πορνό∙ πέος και αιδοίο σε (όχι και τόσο) τρυφερές στιγμές μα περισσότερο εκτελώντας στάνταρντ τεχνικές ενός επαγγελματικού πορνό βίντεο. Ομολογώ πως μου κάνει εντύπωση.
 Προ ετών, το βίντεο με τον Κορκολή, έγινε εν μια νυκτί το πιο καυτό θέμα συζήτησης στην χώρα. Επρόκειτο ωστόσο για ένα βίντεο παράνομο, με τα επίμαχα σημεία κρυμμένα. Η όλη κουβέντα που έλαβε χώρα ήταν σαν βγαλμένη από την κλειδαρότρυπα (για την ακρίβεια από τη κρυφή κάμερα ενός άντρα πούστη) παρότι όλοι μιλούσαν ανοιχτά για το γεγονός και αναπαρήγαγαν την παραχθείσα ατάκα μέσω ανεκδότων.
 Η πιθανότητα να μιλάμε ανοιχτά σε παρέες, διαδυκτιακές και μη, για τη θέαση ενός πορνογραφικού βίντεο (και όλα αυτά σε real time∙ οι συνήθεις αναφορές στον Γκουσγκούνη σε κάποια παραλία, νύχτα, έξω από την σκηνή σου στην παραλία, παρέπεμπαν σε νύχτες εφηβικές, σε στιγμές ενηλικίωσης αγοριών τοποθετημένες σ΄ένα νοσταλγικό παρελθόν), δε είχε περάσει από το μυαλό μου μερικά χρόνια πριν. Σίγουρα, κάποιοι απ’ αυτούς που θα ξοδέψουν τον πολύτιμο χρόνο του διαλείμματος από τη δουλειά για να σχολιάσουν το γεγονός, δε θα έχουν δει το βίντεο. Στο twitter όπου και η κουβέντα ξεκίνησε νωρίς νωρίς, πολλοί αναφερόντουσαν στο γεγονός ως είδηση δίχως να έχουν δει το επίμαχο βίντεο.
 Ωστόσο, όσο οι μέρες θα περνούν και με το βίντεο να κυκλοφορεί όλο και πιο ελεύθερα στο διαδίκτυο, όλο και πιο πολλοί θα μπουν στον πειρασμό. Κατόπιν, η κουβέντα θα συνεχιστεί και στους διαδρόμους αρχιτεκτονικών γραφείων που απαρτίζονται από urban τύπους και τύπισες. (Καλόγουστους και καλοντυμένους, γνώστες των τάσεων στην ηλεκτρονική μουσική και εσχάτως φίλους του χορο-θέατρου, θαμώνες σε μπαρ με άποψη και στυλ [Θεέ μου πόσο κούφιες λέξεις!] και σε εβδομαδιαία δωρεάν εφημερίδα-διαφημιστικός πλασιέ friendly, restaurants).
 Είναι κάπως περίεργο. Όλοι ρωτούν όλους “Το είδες?”, κι αυτό μου φέρνει στο μυαλό τις εποχές που η ερώτηση είχε να κάνει με το ντέρμπι ΠΑΟ – Ο.Σ.Φ.Π. στο μπάσκετ. Στην περίπτωση πάλι της Κορκολιάδας, η ερώτηση είχε να κάνει πολύ περισσότερο με την εκπομπή και το τηλεοπτικό δικαστήριο παρά με το βίντεο αυτό καθ΄αυτό.
 Θα ήθελα να επιμείνω: στον καφέ της mixed παρέας αυτές τις μέρες, το βίντεο θα συζητηθεί. Από τις χιουμοριστικές αναφορές για το πουτανάκι του Κορκολή (το οποίο ήταν κρυμμένο πίσω από ένα τηλεοπτικό σύννεφο) μέχρι το μπουκάλι της Βίσσης (μια συζήτηση στα όρια του urban legend με μόνους γνώστες τους γιατρούς που όλοι είχαν έναν τρίτο ξάδερφο που τα έπινε μαζί τους στον στρατό), το Τζούλιο κατόρθωμα απέχει κατά πολύ.
 Η συζήτηση θα λάβει χώρα αφού η εικόνα έχει ήδη καταναλωθεί, μια εικόνα πορνογραφική όπως είθιστε να λένε. Είναι η «ανοιχτότητα» λοιπόν, η δήθεν ελευθεριότητα που διατρέχει την κουβέντα – περάσαμε και μια κάποια «σεξουαλική απελευθέρωση» κάποτε άλλωστε, που προκαλεί το ενδιαφέρον. Θαρρώ πως τα πράγματα δεν είναι ακριβώς έτσι.
 Το όλο θέμα σχετίζεται με την «ελαφρότητα» (ή μήπως μεταμοντέρνα κυνικότητα), με την «ανοιχτότητα» να μιλάς για θέματα που κακώς, κάκιστα, είναι θέματα ταμπού αλλά επίσης και για θέματα που δεν είναι απαγορευμένα. Φαινομενικά αυτό είναι μια αντίφαση, δύναται όμως να ξεπερασθεί και εδώ θα εγκαλέσω τη βοήθεια του Ευγένιου Αρανίτση:
-         Αλλη τεράστια παρανόηση αφορά την επιθυμία του υποκειμένου και την υποτιθέμενη διατύπωσή της στο επίπεδο της αβαθούς και αισχρής εξωστρέφειας. «Η ειλικρίνεια» λέει ο Ράμφος, εννοώντας την κυκλοφορία της «επιθυμίας» για βιομηχανικά αγαθά και τεχνολογικές εξυπηρετήσεις, «είναι η νέα ανακάλυψη του ανθρώπου στις ΗΠΑ». [...] Οπως σε όλους τους απλοϊκούς συλλογισμούς τέτοιου διαμετρήματος, εκείνο που λείπει από δω είναι ο έλεγχος του διακυβεύματος: ως προς τι είμαι ελικρινής: Ποιο είναι το περιεχόμενο της ειλικρίνειας. Τι ριψοκινδυνεύω; Συνολικά, η δυτική κοινωνία μοιάζει να εκφράζει μια πιεστική, επείγουσα ανάγκη για επιστροφή στην κατάσταση του ζώου, την οποία προεξοφλεί το κοινωνικό θέαμα, αυτός ο παραισθητικός αναδιπλασιασμός της πραγματικότητας, όπου το ανθρώπινο ζώο καθρεπτίζεται ναρκωμένο σαν μετά από λοβοτομή.[1]

 Ο Ζίζεκ βάλλοντας κατά του Μπερλουσκόνι, ανέφερε ένα περιστατικό θέλοντας να δείξει την απόλυτη περιφρόνηση του Ιταλού γόη ως προς το αξίωμα του και ως προς την άσκηση πολιτικής, γενικότερα. Οι φήμες ήθελαν τη πρώην γυναίκα του να είχε σχέσεις με τον καθηγητή φιλοσοφίας και δήμαρχο της Βενετίας, Massimo Cacciari. Κατά τη διάρκεια μιας συνάντησης με έναν ξένο διπλωμάτη τον οποίο υποδεχόταν υπό τα φώτα της δημοσιότητας, ο Ιταλός πρωθυπουργός, άγγελος μιας επερχόμενης «καταστροφής», θέλησε να αστειευτεί λέγοντας, πάνω κάτω, στον προσκεκλημένο του... “ωραίο παιδί είσαι και του λόγου σου, μήπως σου κάνει η γυναίκα μου μπας και αφήσει τον δήμαρχο και ησυχάσουμε απ΄αυτόν?” Αφοπλιστική ειλικρίνεια ή οπλισμένη επίθεση απέναντι στο λοβοτομημένο ζώο?
 Το τελευταίο βιβλίο της Judith Butler Frames of War: When is Life Grievable?  αντανακλά την προηγούμενη δεκαετία - “saga of needless war, photographed -even fetishized- torture, and routine horror” (για την συνέντευξη της Butler εδώ). Ανάμεσα σε άλλα, καταπιάνεται με τα βασανιστήρια στο Abu Ghraib:there is not only a certain pleasure involved in the scenes of torture, something we must consider, but also a pleasure, or perhaps a compulsion, involved in the act of taking the photograph itself.” H Butler προτείνει πως δεν πρέπει να βιαστούμε να βγάλουμε συμπεράσματα, να θεωρήσουμε πως γνωρίζουμε τι συμβαίνει όταν κοιτάμε τέτοιες εικόνες.[2]
 Συνεχίζοντας το σκεπτικό της καταθέτει την άποψη ότι "torture was also a way to coercively produce the Arab subject and the Arab mind", με άλλα λόγια, όντως δεν καταλαβαίνει κάποιος τι συμβαίνει όταν καταναλώνει εικόνες ζοφερές, έχοντας στο νου του να σχηματοποιήσει μια εχθρική στάση απέναντι σε κατακριτέες πρακτικές όπως αυτές των βασανιστηρίων.[3]
 Η «ειλικρίνεια» με την οποία παραδέχτηκαν οι Αμερικανοί ιθύνοντες τα βασανιστήρια στο Guantanamo και το Abu Ghraib, το γεγονός ότι αυτή η συζήτηση έγινε αντικείμενο δημόσιου λόγου με το υλικό που μας προσφέρθηκε ώστε να επιμείνουμε σ΄αυτήν την κουβέντα (π.χ. το κορίτσι-Διάβολος) προϋποθέτει αυτήν την επιστροφή στην κατάσταση του ζώου εκ μέρους του ανθρώπου. [i]
 Ο Obama αρχικά εξουσιόδοτησε τη δημοσίευση των «ανδραγαθημάτων» των Αμερικανών πεζοναυτών έως ότου άλλαξε την απόφαση του και μπλόκαρε τη δημοσίευση νέου υλικού. Ταυτόχρονα όμως, εξουσιοδότησε τη δημόσια κατανάλωση-θέαση των φερέτρων των πεζοναυτών με την άρση της απαγόρευσης απαθανάτισης του θανατικού  (μάλλον πως η CIA δε φορτώνει πλέον κόκα μαζί με τα πτώματα όπως έκανε στο Βιετνάμ∙ στο Αφγανιστάν άλλωστε τα πήγαν καλύτερα και οι δρόμοι του εμπορίου άνοιξαν διάπλατα).
 Σ΄αυτόν το χορό του Θανάτου, φυσικά και είναι το Θέαμα που μεσολαβεί, είναι ο “παραισθητικός αναδιπλασιασμός της πραγματικότητας” που εξασφαλίζει τη δημόσια τάξη μιας και το ζώο είναι όντως λοβοτομημένο. Ο Αρανίτσης το προχωράει λίγο παραπέρα:
-         Για όσους διαισθάνονται τι είδους παιγνίδι παίζεται εδώ και τι εξυπηρετούν οι ξαναζεσταμένες θεωρίες υπέρε της άρον άρον εκχώρησης του εαυτού στην παραληρηματική έκρηξη ρομποτικής ατομικότητας της Δύσης, δεν έχω λόγο να συνεχίσω αυτή την ανάλυση. Η ψυχή μας έχει παγώσει, και μαζί της ο κόσμος ολόκληρος, οι σχέσεις, ο Λόγος, τα περιεχόμενα, οι επιθυμίες, η θεραπευτική επιρροή του φυσικού κόσμου, η νοσταλγία των αστεριών, η ικανότητα να πενθούμε, να συμπονάμε, να διαχειριζόμαστε τα αγαθά, να αναγνωρίζουμε το ιερό, να θαυμάζουμε την ομορφιά ανεξαρτήτως χρησιμότητας, να γινόμαστε εγγυητές της αλήθειας και δεν ξέρω τι άλλο (τα bold δικά μου). Θυμίζω ότι, σε θερμοκρασία κάτω από μια οριακή τιμή, η ηλεκτρική αντίσταση ορισμένων υλικών μηδενίζεται· το ρεύμα ρέει χωρίς απώλειες, το μαγνητικό πεδίο απαλείφεται, η δε βαρύτητα παρομοίως. Αυτό εξηγεί την επιτάχυνση του κόσμου μας, τη «διαφάνεια», την «ελαφρότητα», την απροσδιοριστία την έλλειψη βάρους και βάθους, τον απλοϊκό φετιχισμό των ανέσεων, το εικονικό σεξ, την επέλαση του φαντασιακού σε όλα τα μέτωπα: το υλικό που έχασε σήμερα τις αντιστάσεις του είναι η ίδια η έννοια Ανθρωπος.[4]

 Μπορεί να μην ενστερνίζομαι πλήρως την Αρανίτσειο ψαλμωδία για τον Άνθρωπο που χάνεται (που δε χάνεται αλλά αντικαθίσταται), ωστόσο η πρόταση “παραληρηματική έκρηξη ρομποτικής ατομικότητας” που μας προσφέρει, βρίσκει στο πρόσωπο της Τζούλιας μια ιδανική μετουσίωση. Βρίσκει όμως την ιδανική μετουσίωση στο πρόσωπο του εκλιπόντος Michael Jackson. Η απόλυτη ενσάρκωση of the man to come, ο Jackson προσφέρει απλόχερα το concept Τζούλια Αλεξανδράτου.


[i]  Φυσικά δεν προκρίνουμε τη συγκάληψη, τη σιωπή ή την άρνηση εκ μέρους των απολογητών. Ούτε θα τα βάλουμε με τα βίαια videogames που διαφθείρουν παιδικές ψυχές. Αυτό που υποδεικνύουμε είναι την παραμορφωτική διάσταση της «ειλικρίνειας,» μιας ειλικρίνειας βγαλμένης όχι από την αντανάκλαση της πραγματικότητας μέσα από τον παραμορφωτικό καθρέπτη ενός μικρού παιδιού αλλά από τον βιασμό της πραγματικότητας μέσα από τον σπασμένο καθρέπτη ενός ενήλικα.











No comments:

Post a Comment