Lemmy

Chen Yongqiang

Το rock ‘n’ roll, εδώ και δεκαετίες, δεν γεννιέται στο σημείο βρασμού της νεολαίας, είναι πλέον υπόθεση λευκών αγοριών της μεσαίας και της ανώτερης τάξης· το rock ‘n’ roll δηλαδή δεν είναι φορέας κοινωνικής αλλαγής, είναι μουσική χωρίς να είναι κίνημα, έπαψε να εποπτεύει ποιητικά την οικουμένη και τις πράξεις της· τη θέση του κατέλαβαν διαδοχικά το hip hop και η homemade ηλεκτρονική μουσική. 

Ο Lemmy έγινε μύθος της rock ακριβώς επειδη το rock ‘n’ roll έχει απωλέσει μεγάλο μέρος της ισχύς του να αντανακλά την κοινωνική πραγματικότητα όπως αυτή αναβλύζει εκεί όπου ζουν και δημιουργούν άνθρωποι των οποίων το αίμα βράζει και των οποίων ο νους περί άλλων, από καριέρα και οικογένεια, τυρβάζει.

Too tough to die μπορεί να είναι αλλά πολλές φορές δεν χρειάζεται να πεθάνει κάτι ώστε να πάψει να συνδέεται με κάτι το οποίο δεν αστράφτει αναγκαστικά εντός της οθόνης ενός smart phone. Στον κόσμο της αναπαράστασης, το κάθε τι δύναται να διατηρηθεί στη ζωή, έστω και αν βρίσκεται αιωνίως σε κωματώδη κατάσταση.

Το rock ‘n’ roll ακόμα και αν δεχτούμε πως δεν έχει εξαϋλωθεί, αναγκάστηκε να στήσει άγαλμα στον Lemmy. 

Περιττό να το πούμε, αγάλματα φτιάχνουμε κυρίως για τους νεκρούς, χώρια που τα αγάλματα συνήθως μας κοιτάνε από ψηλά. Το rock ‘n’ roll πάντως γεννήθηκε στα χαμηλά πατώματα, εκεί όπου οι σόλες λιώνουν λίγο λίγο στο πάτωμα καθώς δεν μπορούν να αντισταθούν στη δράση του αλκοόλ αλλά και λίγο ψηλότερα, στο σημείο που φτάνουν τα πόδια όταν τεντώνονται καθώς γαργαλάνε square αχαμνά. 

Το rock ‘n’ roll είναι ένα analogue χειροτέχνημα που επιβιώνει στην digital εποχή μόνο ως vintage ανάμνηση, ως commemoration, ως ρετρό κειμήλιο. 

Ο Γρίφος του Χριστόφορου Παπακαλιάτη

Green Backs by Greg Drasler, 2010

Οι περιβόητες (sic) κλεμμένες σκηνές στις ταινίες του Χριστόφορου Παπακαλιάτη δεν αποδεικνύουν πως το διανοητικό σύμπαν του Χρήστου Γιανναρά (βλ. οι Έλληνες υπάρχουν πιθηκίζοντας τους Δυτικούς) είναι ορθό. Ωστόσο, το γεγονός πως ο Παπακαλιάτης αντιγράφει κατ’ εξακολούθησιν αυτούσιες κινηματογραφικές σκηνές άλλων σκηνοθετών μας βάζει σε σκέψεις.

Θυσιάζει ο Χριστόφορος Παπακαλιάτης την ακεραιότητα του ως καλλιτέχνη (ή έστω την πιθανότητα να υπάρξει κάποτε ως δημιουργός) επειδή ενδιαφέρεται αποκλειστικά, ή έστω κύρια, για την εμπορική επιτυχία των ταινιών του; Αν ισχύει αυτή η υπόθεση, τότε ο Γιανναράς πανηγυρίζει, μάλλον μόνος του, σε μια γωνιά: 

«Σας τα ΄λεγα εγώ, ο θρίαμβος του χρησιμοθηρικού έναντι του ωραίου!»

Υπάρχει βέβαια και η πιθανότητα ο Παπακαλιάτης να στοχεύει στην εμπορική επιτυχία (ας μην ξεχνάμε και τα μεγαλεπήβολα σχέδια του για διεθνή καριέρα) ακριβώς επειδή ο Χριστόφορος είναι ο ορισμός του πανούργου Έλληνα, του Greek καταφερτζή, του έμπειρου στη διπλωματία και τις δημόσιες σχέσεις Φαναριώτη, του κοσμοπολίτη έμπορου Έλληνα που ονειρεύεται πως το ταξίδι στην οικουμένη θα του προσφέρει αμύθητα πλούτη αλλά θα τον εγγράψει κιόλας στη χρυσή λίστα των Ελλήνων που υμνεί η λαϊκή μας παράδοση.

Laura Palmer

toni demuro

Η Lana Del Ray είναι η Laura Palmer.

Με άλλα λόγια, η πρώτη δεν θα μπορούσε να είχε υπάρξει ποτέ αν το πτώμα της δεύτερης, τυλιγμένο σε νάυλον, δεν είχε ξεβραστεί στις όχθες μια συνηθισμένης Αμερικάνικης κωμόπολης της ενδοχώρας.

Το πένθος για τον θάνατο της Laura Palmer μετουσιώθηκε σε πόθο για την Lana Del Ray. Για να είμαστε πιο ακριβείς,  ο πόθος για την Laura Palmer, η οποία στο Twin Peaks υπήρξε είτε ως νεκρή, είτε ως στοιχειωτική εικόνα από το παρελθόν σε home video, επέτρεψε στην Lana Del Ray να υπάρξει ως μια μετενσάρκωση της Laura Palmer, περίπου είκοσι χρόνια μετά.  Η Lana Del Ray άλλωστε υφίσταται με αντίστοιχους όρους: ως εικόνα σε video υψηλής ευκρίνειας πλέον, ως αναπαράσταση , ως νεκρή ύπαρξη δηλαδή.

Αυτό που αναστατώνει και διεγείρει στην περίπτωση της Laura Palmer δεν είναι άλλο από το δόσιμο μιας έφηβης το οποίο συνέβη κάπου αλλού, κάπου μακριά, από εμάς τους θεατές. Η διέγερση αυτή του θεατή ενισχύεται και από το γεγονός πως ακόμα και όσοι γνώριζαν την Laura Palmer, οι πρωταγωνιστικοί χαρακτήρες του Lynch δηλαδή, πασχίζουν από επεισόδιο σε επεισόδιο να κατανοήσουν την σύντομη και αινιγματική ύπαρξη της.  

Το δόσιμο της Lana Del Ray έχει επίσης συμβεί μακριά, σίγουρα πάντως έξω από τις οθόνες μας, ίσως στην κοντινή χρονικά εφηβεία της όταν ακόμα εκείνη δεν είχε περάσει με σάρκα και οστά στον κόσμο της μυθοπλασίας. Πριν να γίνει αστέρι, ήταν κάποτε λουλούδι. Στις live εμφανίσεις της ωστόσο, το άστρο της Lana Del Ray δεν λάμπει ψηλά στον ουρανό· είναι πεφταστέρι. 

Αυτό το αίσθημα σεξουαλικοποιημένης ανημπόριας  (πως να φτάσω στ’ άστρα;) που διεγείρει τις φαντασιώσεις των  fan της Lana Del Ray παροτρύνεται προφανώς από τη βιομηχανία που κατασκεύασε και ανατροφοδοτεί διαρκώς το μύθο της, βιομηχανικό δίκτυο το οποίο πασχίζει από δίσκο σε δίσκο να ρίξει τους προβολείς πάνω στην σύντομη και αινιγματική ύπαρξη της pop star που άλλωστε το ίδιο δημιούργησε. 

Αξίζει να αναρωτηθεί ωστόσο κανείς αν ολόκληρη η ύπαρξη της Lana Del Ray δεν αποτελεί κάτι περισσότερο από το trailer για το πολυαναμενόμενο revival του Twin Peaks, trailer σκηνοθετημένο από έναν μάγο της ποπ κουλτούρας σαν τον David Lynch.

Lana

lucas restrepo sylva / flickr

Η Lana Del Ray είναι μια διαμεσολαβημένη μέσω των mass media εικόνα που ελκύει-προσελκύει κατά κανόνα ανθρώπους που δεν θα διστάσουν κάποια στιγμή να παίξουν με τη φωτιά. Έφηβοι, νεανίες, αιωνίως νεανίες είμαστε οι καλύτεροι πελάτες μιας sexy pop Θεάς των video clip. 

Είναι  το αντίθετο του κοσμοείδωλου αν αυτό ορίζεται ως «η εικόνα του φυσικού κόσμου που σχηματίζουμε με τη βοήθεια της φυσικής, των μαθηματικών και της λογικής». Κομπάρσος στο θέατρο αυτού του κοσμοειδώλου οι βιταμίνες των φρούτων.

Η Lana Del Ray ορίζεται ως η εικόνα του εικονικού κόσμου που σχηματίζουμε μέσω της χειραγώγησης των mass media, της τυραννίας της ψυχής που είναι στο αίμα της (το ίδιο αίμα μ’ αυτό που ποτίζει την καρδιά) οι λοξοδρομήσεις, αλλά και της ανατομίας του σώματος- τα παντελόνια μας κρύβουν μια μηχανή του σεξ που δεν πολυσκοτίζεται για τη λογική. Κομπάρσος στο θέατρο αυτού του κοσμοειδώλου το αλκοόλ.

Μελαγχολία – καύλα – μηδενισμός – ηδονή – νιότη είναι τα keywords της επιτυχίας της.

Η Mary (& the Boy) αντιθέτως, είναι η εικόνα του φυσικού κόσμου που σχηματίζουμε με τη βοήθεια της εξοικείωσης μας με την τέχνη, την κουλτούρα αλλά και των μαθηματικά όπως αυτά αναδύονται καμιά φορά μέσα από τις αναθυμιάσεις μουσικών ρυθμών και μελωδιών, η Mary είναι μια εικόνα που σχηματίζουμε δίχως τη διαμεσολάβηση των media.

Κατά συνέπεια, είναι η απάντηση του πραγματικού έναντι του μύθου της αναπαράστασης. Ότι αναπαριστάται έχει ήδη νεκρωθεί, έχει μεταμορφωθεί σε αντικείμενο όπως καλή ώρα η Lana Del Ray στο Blue Jeans. Δηλαδή, βρίσκεται νομοτελειακά σε αντίθεση με το ότι ενεργεί σαν δρων υποκείμενο όπως, λόγου χάριν, η Mary ως καλλιτέχνης.

 Όσο για εμάς, κατοικούμε, υποτίθεται, στον κόσμο όπου ανήκει η Mary, διατηρώντας ωστόσο το δικαίωμα να επισκέπτομαστε, μεθυσμένοι από ουσίες ή από την αίσθηση του ανήκειν, τον κόσμο της Lana Del Ray όπου αναπαύονται οι συνειδήσεις μας κολυμπώντας, επιπλέοντας καλύτερα, μέσα σε μια θάλασσα βολικών ψευδαισθήσεων, ηδονικών παραισθήσεων.

Κοντολογίς, το μυστήριο της επιτυχίας του pop idol Lana Del Ray λύνεται αν πιστέψουμε πως 

 η Lana Del Ray είναι η Laura Palmer.