2ο Διεθνές Κινηματογραφικό Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ + Αναπηρία.

Πραγματοποιήθηκε 21 με 23 Ιουνίου το 2ου Διεθνές Κινηματογραφικό Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ + Αναπηρία στο Μουσείο Μπενάκη. Δύσκολο εγχείρημα εξ’ ορισμού μιας και μια θέμα σαν αυτό απαιτεί λεπτό χειρισμό και διακριτική-ψύχραιμη προσέγγιση. Επίσης, προσφέρεται για εμπορική κατανάλωση∙ όλοι επιθυμούν να προβάλλουν τις ευαισθησίες και την ανθρωπιά που τους χαρακτηρίζει.

Πράγματι, στην τελετή έναρξης και με τις κάμερες παρούσες το (κινηματογραφικό) φεστιβάλ θύμισε λίγο από κοσμική εκδήλωση με φιλανθρωπικό χαρακτήρα. Η παρουσία του Σπύρου Παπαδόπουλου σε ρόλο οικοδεσπότη σε συνδυασμό με την ανάγνωση του μηνύματος του Προέδρου της Δημοκρατίας, προσέθεσε στη βραδιά μια χροιά τηλεοπτικού gala «υψηλών προσκεκλημένων».

Πρώτος απηύθυνε έναν χαιρετισμό ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Θοδωρής Ρουσόπουλος. Η ξύλινη γλώσσα που χρησιμοποίησε και το... όχι ακριβώς λαμπερό χαμόγελο που φορούσε, ήταν αρκετά για να σε κάνουν να θέλεις να σβήσουν τα φώτα και να αρχίσουν το σντομότερο οι προβολές. Η Aimee Mullins, αθλήτρια-ηθοποιός και μέλος της κριτικής επιτροπής, άτομο με ειδικές ανάγκες και η ίδια, μίλησε για το φεστιβάλ και την αξία του να αγωνίζεσαι. Στον ίδιο τόνο και ύφος, μίλησε και η καλλιτεχνική διευθύντρια του φεστιβάλ, Μαρία Χατζημιχάλη-Παπαλιού.

Η βραδιά ζωντάνεψε από την παρουσία του 12χρονου Ινδού, Kishan Shrikanth, μια ταινία του οποίου συμμετείχε στο πρόγραμμα του φεστιβάλ. Ο Shrikanth είναι ο νεότερος σκηνοθέτης στον κόσμο, γύρισε το "Care of Footpath" σε ηλικία μόλις 10 ετών! Ένα σχόλιο του - με την αθωότητα της παιδικής του ηλικίας να μην αφήνει χώρο για συναισθηματισμούς - συμπύκνωσε την ουσία: παίζοντας με τη σειρά των λέξεων ability – disability – capability, σκιαγράφησε την πορεία που ένας άνθρωπος με ειδικές ανάγκες οφείλει να τις διαχειριστεί, μετατρέποντας την αναπηρία του σε ικανότητα.

Τις εντυπώσεις κέρδισε και η Amy Line. Πολυταξιδεμένη φωτορεπόρτερ (Ινδία, Κένυα, Αγκόλα, Γουατεμάλα, Φιλιππίνες), η απαράμιλλης ομορφιάς νεαρή Αμερικανίδα ήταν λιτή και περιεκτική στο λόγο της. Στο video που προβλήθηκε - μια συρραφή φωτογραφιών από τα ταξίδια της - ο φακός της εστίασε (με ευαισθησία), κυρίως σε μικρά παιδιά.

Όσον αφορά τις ταινίες, από τις απογευματινές προβολές στο Αμφιθέατρο ξεχώρισε το πολωνικό "Cripple_38" του Adam Leniec, ενώ η ελληνική συμμετοχή με το "Δύναμη που Ξεπερνά τον Άνεμο" του Αλέξανδρου Παπαηλιού, ήταν η πιο αδύναμη.

Τη δεύτερη μέρα του φεστιβάλ στα πλαίσια ενός σύντομου αφιερώματος με τίτλο Αναπηρία - Πόλεμος - Περιβάλλον, προβλήθηκε το ντοκιμαντέρ "Half Life: A Parable for the Nuclear Age" του Dennis O' Rourke (1986). Το 1954 οι Η.Π.Α. έκαναν μια πυρηνική δοκιμή με το κωδικό όνομα "Castle Bravo" στη περιοχή των νήσων Marshall. 239 κάτοικοι των νησιών εκτέθηκαν σε ραδιενέργεια (καθώς επίσης και 28 Αμερικάνοι και 23 Ιάπωνες). Οι αρρώστιες και ο θάνατος έμμελε να είναι η μοίρα των νησιωτών στα επόμενα χρόνια. Η ταινία παραθέτει στοιχεία που στοιχειοθετούν μια συνομωσία: οι αυτόχθονες κάτοικοι ήταν τα πειραματόζωα της αμερικάνικης κυβέρνησης. Με κωδικό όνομα Project 4.1, οι Αμερικάνοι διεξήγαγαν πολύχρονες – μυστικές μελέτες – στους κατοίκους με σκοπό τη κατανόηση των επιπτώσεων της ραδιενέργειας στον ανθρώπινο οργανισμό.

Μετά το τέλος της ταινίας, ακολούθησε μια συζήτηση με κεντρικό ομιλητή τον Roland Oldham. Με καταγωγή από την Γαλλική Πολυνησία, ο Oldham είναι πρόεδρος της οργάνωσης “Moruroa e tatou” που μάχεται για την αποκατάσταση της δικαιοσύνης σχετικά με τις πυρηνικές δοκιμές που έκανε η Γαλλία στην περιοχή. Δοκιμές που έσπειραν θάνατο και καταστροφή για τους ντόπιους.

Με το γαλλικό κράτος να κρατάει κλειστούς τους φακέλους της υπόθεσης, η κλονισμένη υγεία πολλών ντόπιων εργαζόμενων στη φάμπρικα των πυρηνικών δοκιμών της Γαλλικής κυβέρνησης μάλλον πως θεωρείται κάτι σαν παράπλευρη απώλεια: κατ’ αυτόν τον τρόπο, η πιθανότητα να λογοδοτήσουν οι υπεύθυνοι εξασθενίζει. Ο Oldham, κάνοντας μια αναγωγή με την ταινία που προηγήθηκε, στηλίτευσε την υποκρισία των μεγάλων δυνάμεων κάνοντας λόγο για μια μετάβαση από τον όρο «environmental distraction» στον όρο «environmental crime». Με τη λύση της πυρηνικής ενέργειαςνα προωθείται ως απάντηση στο ενεργειακό πρόβλημα του πλανήτη, το θέμα αναδεικνύεται εξαιρετικά επίκαιρο.