29.4.09

Τάκις vs Δήμος Αθηναίων: μια ρεαλιστική, (μη) «ηθική», διάσταση του προβλήματος.




Απομακρύνθηκαν πρόσφατα από την Διονυσίου Αεροπαγίτου, τα «Σινιάλα» του Τάκι. Εκεί τοποθετήθηκαν το 2004, στα πλαίσια της εκδήλωσης Athens By Art, λίγο πριν τους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας. Τα αιολικά έργα του καταξιωμένου παγκοσμίως καλλιτέχνη, αρχικά παραχωρήθηκαν δωρεάν για το σύντομο χρονικό διάστημα που θα διαρκούσαν οι Αγώνες.
Σε μια περίοδο που οι υπεύθυνοι προσπαθούσαν να συμμαζέψουν την εικόνα της πόλης, η δήμαρχος της Αθήνας Ντόρα Μπακογιάννη, σύμφωνα με δηλώσεις του ίδιου του Τάκι, ζήτησε από τον ίδιο κάποια έργα του. Ύστερα από τη λήξη των Αγώνων, του πρότεινε να παραμείνουν τα «Σινιάλα» σε δημόσια θέα. Η συμφωνία επιτεύχθηκε στις 80.000 ευρώ, όσα χρειαζόταν ο καλλιτέχνης για να καλύψει τα έξοδα του Κέντρου Επιστημών και Τεχνών (ΚΕΤΕ) που διευθύνει.
Τέσσερα χρόνια μετά, ο Δήμος – με νέο δήμαρχο πλέον - του ζήτησε να απομακρύνει το έργο του. Τα λεφτά της (μάλλον ομιχλώδους σύμφωνα με το Δ. Ρηγόπουλο της Καθημερινής) συμφωνίας, δε του δόθηκαν ποτέ. «Το θέμα είναι ηθικό κυρίως», δήλωσε ο Τάκις.
Είναι σαφές ότι το δίκιο είναι με το μέρος του. Εγείρονται όμως ερωτήματα τα οποία χρήζουν περαιτέρω επεξεργασίας. Δε θέλει πολύ φαντασία για να αντιληφθεί κάποιος τρίτος (πόσο μάλλον οι εμπλεκόμενοι) ότι το καθεστώς με το οποίο έγινε εξαρχής η συναλλαγή ήταν η προχειρότητα, σύμφωνη με τις συνήθεις πρακτικές των υπεύθυνων-ανεύθυνων του κρατικού μηχανισμού. Ενόψει Ολυμπιακών Αγώνων, κρίθηκε αναγκαία μια δόση από Τάκι∙ Έλληνας με παγκόσμια απήχηση του οποίου το έργο εκτίθεται δημοσίως στο Παρίσι εδώ και χρόνια, κρίθηκε κατάλληλος για να τονώσει το κοσμοπολίτικο χαρακτήρα μιας πρωτεύουσας β΄(ευρωπαϊκής) κατηγορίας.
Η επιλεκτική κρίση αφέλειας ανθρώπων με πενήντα χρόνια καριέρας (έννοιες ολότελα ξένες η μία προς την άλλη) είναι κάτι αξιοπερίεργο. Συνήθως κάνει την εμφάνιση της στις «δύσκολες» στιγμές. Ο Τάκις ανακάλυψε στα 83 του πώς το αλισβερίσι με τους κρατικούς φορείς στα γνωστά πλαίσια της έλλειψης μακρόπνοης προοπτικής και σχεδιασμού, εκτός από τα προφανή οφέλη (σε γενικότερο επίπεδο σημαίνει εύκολα χρήματα και/ή αδιαφανείς διαδικασίες), έχει και αναποδιές.
«Η προηγούμενη κυβέρνηση είχε βάλει κατ' αρχάς τη Μερκούρη, η μόνη που με στήριξε για το ίδρυμά μου. Ο Βενιζέλος πάλι, πολύ μορφωμένος άνθρωπος. Δεν έβαλαν γιατρουδάκια και καθηγητές και δεν ξέρω τι. Η κυρία Ντόρα Μπακογιάννη, σημερινή υπουργός Εξωτερικών, είχε σύμβουλο τον Κώστα Βαρώτσο στα καλλιτεχνικά, που γνώριζε το αντικείμενο. Σήμερα ο δήμος έχει την κ. Δασκαλάκη, η οποία είναι ανίδεη όσον αφορά στην τέχνη». Οι καυστικές δηλώσεις-προτιμήσεις του Τάκι σε βάζουν σε δεύτερες σκέψεις. Το όλο θέμα ανάγεται στις αποφάσεις των εκάστοτε υπευθύνων με τους οποίους συνδυαλέγεσαι. Δεν τίθεται θέμα ηθικής, λοιπόν∙ τίθεται θέμα προσωπικών συμφωνιών – σχέσεων – προτιμήσεων.
Το.. «με μισούν στον τόπο μου...» λοιπόν, ακούγεται παράταιρο, άστοχο, και λαϊκίστικο. Η δήλωση αυτή εκτός του ότι είναι τετριμμένη, είναι επίσης υπερφίαλη και περιέχει μια (ενοχλητική) δόση «ελληνικότητας». Είναι αλήθεια βέβαια, ότι όσοι δρουν και δημιουργούν με επιτυχία στο εξωτερικό πολλές φορές αντιμετωπίζονται εχθρικά από συνάδελφους και παράγοντες κάθε είδους που βρίσκονται εντός των συνόρων (η αποθέωση της «μικρότητας», με άλλα λόγια).
Είναι επίσης αλήθεια όμως, ότι η μεμψιμοιρία του Τάκι ηχεί σαν μια ματαιόδοξη επίδειξη ανωτερότητας∙ είναι και αυτή η «καταραμένη» φράση περί του... «τόπου του» που δεν σου αφήνει και πολλά περιθώρια...





No comments:

Post a Comment